I - Όραμα και στόχοι

Σπουδαίο για έναν δάσκαλο δεν είναι μόνο να δημιουργεί ανθρώπους που θα κατακτήσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στα εργασιακά περιβάλλοντα του μέλλοντος. Σπουδαίο είναι, επίσης, να καλλιεργεί στα παιδιά κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, που θα τους επιτρέπουν να είναι ευαίσθητα και ικανά να μπαίνουν στη θέση του άλλου, να συνεργάζονται μαζί του και να τον αφήνουν να εκφραστεί, όπως εκείνος έχει ανάγκη. Ιδιαίτερα όταν αυτός είναι ένα πρόσωπο με αναπηρία. 

Όραμά μας είναι να επιτύχουμε τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων ανθρώπων, οι οποίοι θα λειτουργούν στο παρόν και στο μέλλον, ως πρεσβευτές των δικαιωμάτων των ΑΜΕΑ, στοχεύοντας στην εξάλειψη των διακρίσεων. 

Οι μαθητές της E’ τάξης ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας ένα απαιτητικό project. Οι στόχοι του προγράμματος συνεκπαίδευσης του σχολείου μας και του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Τυφλών Καλλιθέας, βασίστηκαν στους Άξονες της Διεθνούς Σύμβασης του ΟΗΕ και των Αρχών της Ένταξης και Συνεκπαίδευσης των Ατόμων με Αναπηρία στο Τυπικό Σχολείο και διακρίνονται σε τρεις τομείς: τον γνωστικό, τον συναισθηματικό και τον ψυχοκινητικό. Ως στόχους θέσαμε:

●  Να κατανοήσουν, να αποδεχτούν και να σεβαστούν τη διαφορετικότητα ατόμων με οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας.

●  Να εξαλείψουν κοινωνικές προκαταλήψεις, φόβους και στερεότυπα, αλληλεπιδρώντας θετικά με ανθρώπους με αναπηρία.

●  Να γίνουν ενεργοί και ενσυνείδητοι πολίτες σε μία κοινωνία διαφορετικών αλλά ίσων ατόμων, εκδηλώνοντας υπεύθυνη συμπεριφορά στο παρόν και στο μέλλον. 

●  Να κατανοήσουν τις συμπεριφορές των ανθρώπων σε συγκεκριμένες καταστάσεις.

●  Να χρησιμοποιήσουν την ομαδοσυνεργατική εργασία για την εκπόνηση των δραστηριοτήτων και να ασκηθούν στην αναζήτηση, κριτική αποτίμηση και επιλογή υλικού, κατακτώντας  την  ικανότητα να μετατρέπουν και να παρουσιάζουν το συγκεντρωμένο υλικό μέσα από διαφορετικούς τύπους τεχνημάτων.

●  Να καλλιεργήσουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού μέσα από τη χρήση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων.

II - Περιγραφή Έργου - Υλοποίηση

Έπειτα από συνεννόηση με τις εκπαιδευτικούς της Δ’ και Στ’ τάξης του Ειδικού Σχολείου, καταλήξαμε στις δράσεις που θα κάναμε με τους μαθητές μας. Αυτές παρουσιάστηκαν στα παιδιά.

Οι μαθητές μας κλήθηκαν να χωριστούν μόνοι τους σε τρεις ομάδες.

●  1η ομάδα: Επέλεξε το λογοτεχνικό βιβλίο -Το κίτρινο λεωφορείο για την πατρίδα, του Χρήστου Μπουλώτη- και το χώρισε σε κομμάτια ίσης περίπου έκτασης.

●  2η ομάδα: Πληκτρολόγησε όλο το βιβλίο σε μορφή word. 

●  3η ομάδα: Ηχογράφησε τα επιλεγμένα κομμάτια. To κάθε παιδί ηχογράφησε σε επιλεγμένη εφαρμογή του iPad του, αρχικά το κομμάτι που είχε αναλάβει και κατόπιν, όλοι μαζί τα συνέδεσαν σε μια ενιαία ηχογράφηση. Οι ηχογραφήσεις έγιναν στην ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα μουσικής του σχολείου, που παρέχει την κατάλληλη ηχομόνωση.

Το κείμενο και το αρχείο ήχου στάλθηκαν στο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο. 

Οι μαθητές του Ειδικού Σχολείου κλήθηκαν:

 ●  Να μετατρέψουν το πληκτρολογημένο κείμενο σε γραφή Braille, ώστε να τοποθετηθεί στη Βιβλιοθήκη του σχολείου.

 ●  Να καταχωρήσουν την ηχογράφηση στη Βιβλιοθήκη τους, ως ένα από τα ηχοβιβλία που χρησιμοποιούν.

 ●  Να δημιουργήσουν σελιδοδείκτες, οι οποίοι αποτελούνταν από μια ανάγλυφη εικόνα, σαν κι αυτές που υπάρχουν στα βιβλία για μη βλέποντες και μια λέξη με ιδιαίτερη σημασία από το βιβλίο γραμμένη και στις δύο γραφές. 

Αφού έγινε η κατάλληλη προετοιμασία στην τάξη με ομιλίες, συζητήσεις και παρακολούθηση σχετικών βίντεο, οι μαθητές ήταν έτοιμοι για να επισκεφτούν το Ειδικό Σχολείο Τυφλών. Κατά την επίσκεψή μας εκεί:

Οι μαθητές μας:

●   Ανέλαβαν τον ρόλο των συνοδών-τυφλών στα παιδιά με μερική ή ολική απώλεια όρασης.

●   Μίλησαν με εκπαιδευτές κινητικότητας και προσανατολισμού, εργοθεραπευτές και ψυχολόγους του σχολείου, οι οποίοι τους πληροφόρησαν για το έργο τους και τους εξήγησαν τον τρόπο με τον οποίο αξιοποιούνται τα διάφορα διδακτικά μέσα.

●   Διδάχτηκαν τη γραφή Braille, καθοδηγούμενοι από τους ίδιους τους μαθητές με απώλεια όρασης, γράφοντας στις ειδικές γραφομηχανές.

Οι μαθητές του Ειδικού Σχολείου: 

●  Μας ξενάγησαν σε όλους τους χώρους του σχολείου τους, με σημαντικότερο σταθμό τον  Ειδικό Πολυαισθητηριακό Χώρο ή αλλιώς το λεγόμενο «Σκοτεινό Δωμάτιο», όπου βρίσκεται εγκατεστημένη μία πισίνα γεμάτη με μπάλες και μηχανισμούς δόνησης, ένας σωλήνας με φυσαλίδες και διάφορα χρωματιστά banners στους τοίχους, σκοπός των οποίων είναι να ενισχύσουν τις ψυχοκινητικές εμπειρίες των παιδιών αυτών. 

Οι μαθητές και των δύο σχολείων: 

 ●  Παρουσίασαν και δραματοποίησαν αποσπάσματα από το βιβλίο, που είχαν οι ίδιοι επιλέξει και ξεχωρίσει για το περιεχόμενό τους.

IIΙ - Καινοτομία

Η σύλληψη και η υλοποίηση του συγκεκριμένου project είναι από μόνη της μια καινοτομία. Οι μαθητές σπάνια έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε άμεση επαφή και συνεργασία με άτομα που έχουν αναπηρία στην όραση, ιδιαίτερα σε αυτή την ηλικία κι από τη στιγμή που «κατατάσσονται» σε διαφορετικές και ξεχωριστές σχολικές μονάδες. Εξαιρετικά πιο σπάνιο είναι το να διδαχτούν από τα ίδια τα παιδιά τη γραφή τους και να γνωρίσουν τη δική τους καθημερινότητα στο σχολείο. Να έρθουν σε επαφή και να γνωρίσουν το έργο τόσων διαφορετικών ειδικοτήτων που απαιτούνται, για να είναι ολοκληρωμένο το κομμάτι της εκπαίδευσης των παιδιών με προβλήματα όρασης. Να τους συγκρίνουν με τις ειδικότητες του δικού τους συστήματος και να αντιληφθούν την ανάγκη για την όποια διαφοροποίηση. Μοναδικό επίσης ήταν, το να αναλάβουν μόνοι τους, υπεύθυνα, τόσο μεγάλο μέρος της αποπεράτωσης ενός τέτοιου project. 

VΙ - Συμπεράσματα - Οφέλη

Μέσα από αυτή τη συνεργασία οι μαθητές μας ήρθαν σε επαφή με ανθρώπους διαφορετικούς και γνώρισαν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Έμαθαν πώς μπορούν να τους διευκολύνουν στο παρόν και στο μέλλον. Πήραν σημαντικά ερεθίσματα κι ίσως μπορέσουν κάποιοι από αυτούς στο μέλλον να γίνουν πρωτοπόροι ιδεών που θα απλουστεύει τη ζωή ατόμων με αναπηρία. Κατανόησαν ότι ανεξάρτητα από τις δυσκολίες που μπορεί να έχει κάποιος, είτε είναι εμφανείς είτε όχι, δε διαφέρουν. Ότι όλα τα παιδιά έχουν τις ίδιες βασικές ανάγκες, πολλά από αυτά έχουν και κοινά ενδιαφέροντα. Όλοι οφείλουν να σέβονται και να δέχονται τη διαφορετικότητα του διπλανού τους, ακόμα κι αν αυτός δεν είναι καθημερινά και κυριολεκτικά δίπλα τους. Έκαναν ένα ακόμα βήμα προς τη συναισθηματική ολοκλήρωση και ωριμότητα. Προετοιμάστηκαν για να γίνουν πολίτες εκπαιδευμένοι να συνυπάρχουν αρμονικά με  όλους τους συνανθρώπους τους. Όλα αυτά τα έμαθαν στην πράξη, κάτι που έχει σπουδαίο αντίκτυπο στα ίδια και κατ’ επέκταση στην ίδια την κοινωνία.